સેરેલેક (Cerelac) જેવી પ્રખ્યાત બેબી ફૂડ મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપની નેસ્લે ધોરણ શું છે? ભારતીય બાળકો સાથે કેવા પ્રકારના બેવડા ધોરણો અપનાવે છે તે એક રિપોર્ટમાં બહાર આવ્યું છે. રિપોર્ટ કહે છે કે, નેસ્લે ભારતમાં વેચાતા સેરેલેક જેવા ઉત્પાદનોમાં ખાંડ ઉમેરે છે, જ્યારે યુરોપિયન દેશોમાં ગુણવત્તાયુક્ત ઉત્પાદનો ખાંડ વિના વેચાય છે.
મેગી મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપની નેસ્લે વિરુદ્ધ ઘણીવાર નેગેટિવ રિપોર્ટ્સ આવે છે. આ વખતે કંપનીની ફેમસ બેબી ફૂડ પ્રોડક્ટ સેરેલેકને લઈને એક ચોંકાવનારો ખુલાસો થયો છે. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, કંપની યુરોપિયન દેશોમાં ગુણવત્તાયુક્ત ઉત્પાદનો વેચે છે, જ્યારે તે ભારત જેવા વિકાસશીલ દેશોમાં હલકી ગુણવત્તાવાળા ઉત્પાદનોનું વેચાણ કરે છે. તે પણ, એવા ઉત્પાદનો કે જે તમારા બાળકોના જીવ સાથે ખેલે છે.
ઈન્ટરનેશનલ બેબી ફૂડ એક્શન નેટવર્ક (IBFAN) અને પબ્લિક આઈ જેવી વૈશ્વિક સંસ્થાઓએ નેસ્લેની બેબી ફૂડ પ્રોડક્ટ સેરેલેક અને મિલ્ક પ્રોડક્ટ નિડોના લેબ ટેસ્ટિંગ બાદ આ રિપોર્ટ જાહેર કર્યો છે. એવું કહેવાય છે કે, કંપની ભારત, લેટિન અમેરિકા અને આફ્રિકન દેશોમાં વેચાતા તેના ઉત્પાદનોમાં હાઈ શુગર ઉમેરે છે. રિપોર્ટમાં કંપની પર બેવડા ધોરણો અપનાવવાનો અને બાળકોના સ્વાસ્થ્ય સાથે રમત કરવાનો આરોપ પણ લગાવવામાં આવ્યો છે.
પબ્લિક આઈ અને IBFAN એ કંપનીની 150 પ્રોડક્ટ્સ તપાસ માટે મોકલી હતી. એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે, નવજાત શિશુઓ માટે સેરેલેક જેવા ઉત્પાદનોમાં એક ચમચી દીઠ 4 ગ્રામ ખાંડ હોય છે, જે એક સુગર ક્યુબ જેટલી હોય છે. ફિલિપાઈન્સમાં વેચાતી પ્રોડક્ટમાં, 6 મહિનાના બાળક માટે સેરેલેકમાં સેવા દીઠ 7.5 ગ્રામ ખાંડ હોય છે, એટલે કે એકવાર ખવડાવવા માટે પૂરતી છે.
નેસ્લેની દ્વિગુણિતતા એ હકીકત પરથી સમજી શકાય છે કે, સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ અને યુરોપના અન્ય મુખ્ય બજારોમાં, કંપની ખાંડ ઉમેર્યા વિના સમાન ઉત્પાદન વેચે છે, જે તેનું વૈશ્વિક ધોરણ છે. સ્વાભાવિક છે કે, કંપનીની નજરમાં ભારત, આફ્રિકા અને લેટિન અમેરિકન દેશોના બાળકો યુરોપિયન દેશોના બાળકો જેટલા મૂલ્યવાન નથી.
બાળરોગ અને પોષણ નિષ્ણાતનું કહેવું છે કે, નેસ્લેનું બેવડું વલણ માત્ર સ્વાસ્થ્યનું જ નહીં, પરંતુ બજારની નીતિશાસ્ત્રનું પણ ઉલ્લંઘન છે. ડબ્લ્યુએચઓ એ પણ કહે છે કે, જો બાળકોને પ્રારંભિક તબક્કે હાઈ સુગરની પ્રોડક્ટ્સ આપવામાં આવે છે, તો તેમને સ્થૂળતા અને અન્ય ગંભીર રોગોનું જોખમ હોઈ શકે છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રની એજન્સીઓએ પણ 2022 થી બાળકોના ઉત્પાદનોમાં ખાંડ ઉમેરવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
નેસ્લે વિશ્વના બેબી ફૂડ માર્કેટના 20 ટકા હિસ્સાને નિયંત્રિત કરે છે અને તેનું ટર્નઓવર $70 બિલિયન (આશરે રૂ. 6 લાખ કરોડ) છે. કંપનીએ વર્ષ 2022માં જ વિશ્વભરમાં $2.5 બિલિયનના મૂલ્યના સેરેલેક અને નિડો ઉત્પાદનોનું વેચાણ કર્યું હતું. કંપનીની પ્રોડક્ટને વિકાસશીલ દેશોમાં પણ ઘણી પસંદ કરવામાં આવે છે, પરંતુ તાજેતરના રિપોર્ટમાં તેના બેવડા ધોરણોને કારણે ગ્રાહકોને મોટો આંચકો લાગ્યો છે.
