ભારતમાં બેરોજગાર લોકો પાસેથી રૂપિયા લઈને નોકરી આપવાના સાયબર ફ્રોડ્સ વધ્યાં:સાયબર કાયદા નિષ્ણાત એડવોકેટ નિકેત પટેલ
ભારતમાં અન્ય દેશોની સરખામણીએ બેરોજગારીનો દર ઊંચો છે. દેશમાં ઘણા લોકો શિક્ષિત હોવા છતાં નોકરીથી વંચીત છે. તેમજ કોરોના મહામારીના પગલે ઘણા લોકોને નોકરી ગુમાવવાનો વારો આવ્યો છે. આ સમયે જોબ ઑફરના નામે થાતા સાયબર ફ્રોડ્સ ના કિસાઓ વધવા લાગ્યા છે.જેમાં નોકરી મેળવવા માટે લોકોને જુદા જુદા કારણોસર પૈસા જમા કરવાનું કહેવામાં આવે છે,બાદમાં બેરોજગાર લોકોને મોટી કંપની માં સારા પગાર સાથે નોકરી આપવાની લાલચ આપી સતેમની સાથે લાખો રૂપિયાની છેતરપીંડી કરવામાં આવે છે.
ફેક જોબ કૌભાંડ શુ છે ?: આ પ્રકારના કૌભાંડો ફિશિંગ પધ્ધતિથી કરવામાં આવે છે. એટલે કે અહીં લોકોને જુદી જુદી મલ્ટિનેશનલ કંપનીઓના નામ પર બનાવટી ઈમેઈલ, એસએમએસ અને ફોનકોલ કરવામાં આવે છે.જેમાં સાયબર ક્રિમિનલ પોતાને પ્રતિષ્ઠિત કંપની નો કર્મચારી દર્શાવીને લોકોને સારી પોસ્ટ પર ઉંચા પગાર સાથે નોકરી આપવાની વાત કરે છે. જ્યારે લોકો આવી ઓફર માટે પોઝિટિવ રીપ્લાય કરે ત્યાર બાદ તેમની પાસે પ્રોસેસીંગ ફી, ઈન્ટરવ્યુ ફી , સીક્યુરીટી ડીપોઝીટ વગેરે બહાના હેઠળ પૈસા પડાવવા માં આવે છે. આ પ્રકારના કૌભાંડોમાં ઘણી વખત લોકોનો વિશ્વાસ જીતવા તેમને બનાવટી જોબ કોલ લેટર પણ મોકલવામાં આવે છે. સાથોસાથ ખોટા ટેલીફોનિક ઈન્ટરવ્યુ પણ લેવામાં આવે છે. જેથી બેરોજગાર લોકોને જરાપણ શંકા જતી નથી, પરીણામે તેઓ આવા ફ્રોડમાં વધુમાં વધુ રકમ ગુમાવી બેસે છે. વધુમાં એડવોકેટ નિકેત પટેલે જણાવ્યુંકે આ પ્રકારના કૌભાંડો માટે સોશિયલ મીડિયા અને અખબારો જેવા માધ્યમોનો પણ સહારો લેવામાં આવે છે . જેમાં તેમના દ્વારા આ માધ્યમો થકી જુદી જુદી કંપની કે સરકારી સંસ્થામાં નોકરી ઓફર કરતી બનાવટી જાહેરાતો આપવામાં આવે છે . તાજેતરમાં અમદાવાદ સાઇબર ક્રાઇમ પોલીસે નોકરી ઇચ્છુક લોકોને ઓનલાઇન ડેટા એન્ટ્રીનું કામ કરવાની લાલચ આપી છેતરપિંડી કરતી ટોળકીની ધરપકડ કરવામાં આવેલ છે. આ ઉપરાંત હાલમાં સોશિયલ મીડિયા ઉપર વર્ક ફ્રોમ હોમ નામ ઉપર અમુક કલાક કામ કરવા માટે સારી એવી રકમ આપતી પાર્ટ ટાઇમ જોબના ફેક મેસેજ વાયરલ થયા છે.
આ પ્રકારના કૌભાંડથી કઇ રીતે બચી શકાય ?
(1) કોઇ પણ કંપની દ્વારા નોકરી આપવા માટે રજીસ્ટ્રેશન ફી, ઇન્ટરવ્યુ ફી વગેરેના નામ પર કોઇ રકમ માંગવામાં આવતી નથી, તેથી નોકરી આપવા માટે આ પ્રકારે પૈસાની માંગ કરતી ઓફરથી દુર રહો.
(2) કોઇ પણ કંપની નોકરી માટે અરજી કરતા સમયે તે કંપનીનો બેકગ્રાઉન્ડ ચેક જરૂર કરો. કંપનીની ઓફિશીયલ વેબસાઇટ પર તેમના હ્યુમન રીસોર્સ ડીપાર્ટમેન્ટ અથવા વેબસાઇટના કેરીયર કે રિક્રુટમેન્ટ સેકશન દ્વારા તેમની જોબ ઓફર અંગે માહિતી મેળવો.
(3) નોકરી મેળવવા માટે અજાણ્યા સ્ત્રોત દ્વારા આવેલ ઇમેઇલ, એસએમએસ અને ફોનકોલ પર આપની વ્યકિતગત અને બેંક સંબંધી માહિતી જાહેર ન કરો. આ પ્રકારના ઇમેઇલ, એસએમએસમાં રહેલ લીંક પર કલીક ન કરો.
(4) ખાસ કરીને ઇમેઇલ દ્વારા મળતી જોબ ઓફર અંગે સાવચેત રહો, આવા સ્કેમમાં ઇમેઇલમાં કંપનીના બનાવટી લોગો અને માહિતીનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. અહીં ઇમેઇલ મોકલનારનું મેઇલ એડ્રેસ તથા ઇમેઇલમાં રહેલ માહિતીની વિશ્વસનીય સ્ત્રોત દ્વારા ચકાસણી કરો. સામાન્ય રીતે આ પ્રકારના ફેક ઇમેઇલમાં સ્પેલીંગ અને ગ્રામરની ઘણી ભુલી રહેલી હોય છે.
(5) સરકારી નોકરી માટે અરજી કરતા સમયે જે તે સરકારી વિભાગની ઓફીશીયલ વેબસાઇટ/પોર્ટલની મદદ મેળવો. સોશ્યલ મીડિયા અને અન્ય માધ્યમો પર જોબ ઓફર અંગેની જાહેરાતની વિગતોની ચકાસણી કર્યા બાદ આગળ વધો.
